انتخابات ریاست جمهوری قزاقستان: شروع یا سرانجام دموکراسی؟ - وبلاگ پیشرو

به گزارش وبلاگ پیشرو، بیشتر تحلیلگران سیاسی منطقه به دنبال پاسخ این سوال هستند که با برگزاری انتخابات جدید ریاست جمهوری در قزاقستان، دموکراسی در این کشور شروع خواهد شد یا به سرانجام خواهد رسید؟

حسین اسوبعلی اف کارشناس سیاسی منطقه در یادداشتی که در اختیار خبرنگار وبلاگ پیشرو در دوشنبه قرار داد به آنالیز نتایج مقدماتی انتخابات دیروز ریاست جمهوری قزاقستان پرداخته است.

در این یادداشت آمده است: در 9 ژوئن 2019 ششمین دوره انتخابات ریاست جمهوری قزاقستان برگزار گردید و وجه ممیزه این انتخابات در این بود که در میان نامزدها نورسلطان نظربایف حضور نداشت.

بر اساس اطلاعات مقدماتی قاسم ژامارت تاکایف رئیس جمهور موقت و نامزد مورد تائید نظربایف با کسب 70 درصد از آرا نام خود را در تاریخ قزاقستان به عنوان دومین رئیس جمهور به ثبت رساند.

امیرجان کاسانف از جنبش میهن پرستان قزاقستان با کسب بیش از 15 درصد آرا در مقام دوم قرار گرفته و 5 نفر نامزد دیگر زیر 3 تا 5 درصد (در مجموع حدود 14 درصد) آرای انتخاب نمایندگان را به دست آوردند.

بنابر اطلاعیه کمیسیون مرکزی انتخابات قزاقستان 77.4 درصد واجدین شرایط رای در انتخابات دیروز حضور یافتند.

طی روزهای اخیر تعداد زیادی از مطالب رسانه های داخلی و خارجی روی این نکته تاکید داشتند که با برگزاری انتخابات 9 ژوئن ریاست جمهور قزاقستان هیچ گونه تغییر و تحول ساختاری و اساسی در این کشور رخ نخواهد داد.

با این وجود در ساختار قدرت در قزاقستان تغییراتی هرچند کوچک در حال شکل گیری است که نمی توان آنها را نادیده گرفت.

مهمترین تغییرات این است که در ذهن مردم تصور انتقال قدرت توسط نظربایف در حال تبدیل شدن به یک واقعیت غیر قابل انکار می باشد.

در قزاقستان، کشوری که ساختارهای قبیله ای هنوز نقش مهمی ایفا می نمایند، به نظر می رسد که انتقال تدریجی قدرت تحت کنترل رئیس جمهور سابق تنها گزینه ای است که قادر به تضمین روند انتقال قدرت به صورت مسالمت آمیز و قابل پیش بینی خواهد بود.

با این حال در میان مردم قزاقستان واکنش های متفاوتی نسبت به این موضوع مشاهده می گردد و به صراحت دیده می گردد که بخشی از ساختارهای جامعه که در روند سیاسی دخیل نیستند، تمایل به درک احتیاج به انتقال آرام و تدریجی قدرت را ندارند.

بخش های از جامعه این کشور خواهان انجام این روند به طور سریع و به اشکال دیگر می باشند آنها معتقدند که با شرایط و فضایی که برای انتخابات روز یکشنبه ایجاد شده بود، انتخابات نامزد مورد نظر بیشتر مردم، امکان پذیر نمی باشد.

به این دلیل بود که در شهر نورسلطان و آلماتی اعتراضاتی محدود از سوی بعضی از گروه های مخالف رخ داد که خواهان تغییرات دموکراتیک به ویژه در خصوص حق انتخاب بودند.

برگزاری تظاهرات آن هم در زمان انتخابات ریاست جمهوری یا پارلمانی پدیده ای غیرمعمول برای قزاقستان است.

با توجه به تعداد بازداشت شدگان (از 500 تا 1000 نفر) می توان گفت که اعتراضات ابعاد گسترده ای نداشته اما به این نکته باید توجه داشت که چنین اقداماتی در شرایطی که جامعه قزاقستان در حال رکود سیاسی مربوط به دوران نظربایف به سر می برد، می تواند به تدریج زمینه برای اعتراضات منظم در سراسر کشور را فراهم کند که با توجه به گستردگی قلمرو قزاقستان و محدودیت تعداد نیروهای امنیتی و انتظامی، کنترل آن مشکل خواهد بود.

چنانچه طرف های ثالث علاقه مند نسبت به بی ثبات سازی قزاقستان دست به کار شوند پس امکان تغییر و تحول جدی در فضای سیاسی و امنیتی کشور را می تواند در پی داشته باشد.

البته فعلا حضور 1.5-2.5 هزار نفر در اعتراضات شهرهای نورسلطان و آلماتی (در آکتوبه تعداد تظاهرنمایندگان 100-150 نفر عنوان شده است) نمی تواند روی نتایج انتخابات تاثیر گذارد ولی در رابطه با انتخابات آینده پارلمانی احتمال تغییر وضعیت بعید نخواهد بود.

رسانه های غربگرا بر این نکته اشاره داشتند که اعتراضات سازماندهی شده و دارای نماد متمایز (بادکنک های آبی رنگ مشابه به پرچم قزاقستان) بوده و به طور مستقیم مربوط به حمایت های مختار آبلیازوف رهبر اپوزیسیون می باشد که در غرب به سر می برد.

ولی کارشناسان محلی خاطرنشان می نمایند که بیشتر اعتراضات هیچ ارتباطی با آبلیازوف و سازمان وی به نام انتخاب دموکراتیک قزاقستان ندارند.

البته در رابطه با آینده وضعیت سیاسی قزاقستان این نکته مهم است که رئیس جمهور جدید تا کجا قادر به حفظ ثبات اجتماعی و رعایت تعادل بین مراکز سیاسی قدرت در صورت عدم امکان حضور نظربایف به هر دلیلی (از جمله وضعیت سلامتی) در فرایندهای سیاسی خواهد بود.

اگر بخواهیم چگونگی روحیه اعتراضی در قزاقستان را پیش بینی کنیم، باید به روانشناسی قزاق ها و همچنین ویژگی های وضعیت اجتماعی و سیاسی این کشور توجه داشته باشیم.

پس از اعلام استعفای نظربایف، مردم قزاقستان برای مدتی به تغییرات اجتماعی و سیاسی امیدوار شده بودند اما زمانی که پی بردند نظربایف همچنان کنترل کشور را در دست خواهد داشت، در میان بخش عظیمی از مردم احساس نارضایتی ایجاد شد و احتمالا به تدریج تبدیل به نارضایتی در برابر نظام موجود قدرت سیاسی خواهد شد.

بنابراین به تناسب پا دریافت نوع جدیدی از مدیریت سیاسی در قزاقستان همچنان قدرت واقعی در اختیار نظربایف و تیم وی باقی مانده و رئیس جمهور جدید در حقیقت نقش و صندلی نمایشی خواهد داشت و به همین دلیل میزان ناراحتی و اعتراضات سیاسی و اجتماعی در این کشور افزایش خواهد یافت.

این نکته از این جهت مهم است که بعضی از کشورهای منطقه درصدد تکرار تجربه سیاسی انتقال قدرت به شیوه قزاقی می باشند.

انتهای پیغام/.