خبرنگاران گزارش می دهد؛ اهمیت استراتژیک فراوری دانه های روغنی در اقتصاد کشور، تامین 90 درصد احتیاج کشور به وسیله واردات! - وبلاگ پیشرو

به گزارش وبلاگ پیشرو، فراوری دانه های روغنی، نقش بسزایی در صرفه جویی ارزی، تسریع روند توسعه مالی، امنیت و استقلال غذایی کشور ایفاء می نماید.

به گزارش خبرنگار ، دانه های روغنی به عنوان پایه و ماده اولیه فراوری روغن نباتی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

به واقع، ضریب مصرف روغن نباتی در سبد غذایی خانوار های ایرانی به میزانی بالاست که با قاطعیت می توان از این محصول به عنوان یکی از احتیاج های اساسی جامعه در حوزه غذایی نام برد.

با چنین اوصافی، حصول هر توفیقی در افزایش ضریب فراوری و تامین هر چه بیشتر این محصول، و به تبع آن افزایش ضریب فراوری روغن نباتی برای تامین احتیاج داخلی کشور، یک موفقیت ارزنده و بزرگ به شمار می رود.

با وجود حصول دستاورد های بسیار در عرصه های گوناگون مالی و زراعی، متاسفانه میزان کشت دانه های روغنی در کشور ایران، آنچنان که باید مطلوب و مُکفی به نظر نمی رسد و علی رغم افزایش ضریب فراوری این محصول در طول سالیان اخیر، همچنان شدت و میزان وابستگی به واردات برای تامین احتیاج داخلی بالاست و ارز قابل توجهی، مصروف خرید این محصول می شود.

دانه های روغنی به عنوان گیاهان صنعتی از کاربرد های بسیاری در تغذیه انسان و کنجاله آن در تغذیه دام، طیور و مصارف متعدد صنعتی برخوردار است و این دامنه وسیع از مصرف در حوزه های گوناگون، موید عمق ضرورت و اهمیت این محصول خاص است و به واسطه تنوع حوزه مصرفی آن، از دانه های روغنی به عنوان یکی از استراتژیک ترین فراوریات زراعی و کشاورزی یاد می شود.

در طول چهار دهه گذشته، تامین دانه های روغنی مورد احتیاج برای صنایع روغن کشی، سیر و فراز و نشیب های متعددی را تجربه نموده است.

آنچنان که آنالیز های صورت گرفته نشان می دهد، ماده اولیه مراکز صنعتی روغن کشی ابتدا از پنبه دان ها و سپس از دو منبع سویا و آفتابگردان و در اواخر دهه 1370 از محصولات دیگری همچون کلزا تامین شده و البته روغن کشی از کنجد نیز، منبع دیگر فراوری این محصول به شمار می رود که در میان دیگر منابع فراورییِ روغن، به کیفیت و به تبع آن قیمت بالاتر شهره است.

در حال حاضر، بخش قابل توجهی از روغن مورد احتیاج جامعه از دانه های کلزا تامین می شود.

آب بری کم دانه های روغنی کلزا، به اهمیت کشت این محصول اضافه کرده است

با توجه به بحران کم آبی که کشور با آن روبرو است و به واقع در طول سالیان اخیر، کارشناسان از پدیده خشکسالی به عنوان جدی ترین معضل این مرز و بوم در آینده یاد نموده اند، کشت محصولاتی با آب بری حداقلی، یک اصل و ضرورت وِیژه در شرایط این چنینی محسوب می شود.

صادق معیریان، یکی از فعالان عرصه زراعی و کشاورزی در گفت وگو با خبرنگار ، با اشاره به روغن کشی از دانه های کلزا، آفتابگردان و ذرت به عنوان سه عنصر اساسی تامین روغن مورد احتیاج جامعه، اظهار کرد: در این میان، آب بری کمتر دانه های کلزا، از ویژگی ها و خصوصیات شاخص این محصول به شمار می رود و از همین رو دستگاه های ذی ربط همچون وزارت جهاد کشاورزی و به تبع آن اداره های شهرستانی متبوع، افزایش و توسعه ضریب فراوری و سطح کشت این محصول را به عنوان یک دستور کار جدی مد نظر قرار داده اند.

وی اضافه کرد: یکی دیگر از خاصیت های دانه های کلزا، به امکان کشت آن در کنار دانه های غلات و مقابله با بعضی از امراض خاکزی معطوف می شود و به واقع در کنار کیفیت بالای روغن حاصله از کشت دانه های کلزا، این محصول در رتبه ممتازی قرار گرفته است.

معیریان گفت: با توجه به شرایط فعلی کشور و لزوم صرفه جویی ارزی، توسعه کشت دانه های روغنی و بخصوص کلزا از ضرورتی است که باید با کوشش هر چه بیشتر و فراتر از میزان فعلی مد نظر قرار گیرد.

این فعال در حوزه زراعی و کشاورزی در ادامه بیان نمود: البته در یک دهه اخیر، طرح هایی برای حصول موفقیت های هر چه بیشتر در زمینه کشت دانه های روغنی کلزا تعریف و عملیاتی شده است، اما به اعتقاد بنده با توجه به ظرفیت های موجود، می باید با ارائه مشوق های هر چه بیشتر، انگیزه فعالان این حوزه برای کشت و فراوری افزون تر این محصول، مضاعف شود که قطعا تحقق چنین امری، هم راستا با سیاست های اقتصاد مقاومتی محسوب می شود، زیرا با ارتقا ضریب کشت، شدت وابستگی به واردات نیز کاهش می یابد و به تبع آن ارزی که با سختی و مشقت فراوان وارد کشور می شود بصورت هر چه شایسته تری مدیریت و هزینه می شود.

تامین 90 درصد احتیاج کشور به وسیله واردات/تدوین برنامه ای 10 ساله برای خود اتکایی

چندی پیش، علی رضا مهاجر، مشاور وزیر جهاد کشاورزی و مجری طرح دانه های روغنی در گفت و گویی با رسانه ها با اشاره به واردات 90 درصدی این محصول اظهار کرد: با توجه به اهمیت تامین این محصول، برنامه ای 10 ساله تعریف و تدوین شده است که به موجب آن می باید تا انتها برنامه، 70 درصد از احتیاج کشور با تکیه بر توانمندی و ظرفیت های موجود داخلی تامین و مهیا شود.

وی اضافه کرد: بخش عمده و اصلی تمرکز کشت دانه های روغنی بر دانه های کلزا راسخ شده که در فصل پاییز کشت می شود.

مجری طرح کشت دانه های روغنی در ادامه بیان نمود: در کنار کلزا، گلرنگ، سویا و آفتابگردان از مهمترین محصولاتی به شمار می روند که در طرح توسعه کشت دانه های روغنی مد نظر واقع شده است.

مهاجر می افزاید: حدود 4 میلیارد دلار ارز برای خرید دانه های روغنی هزینه می شود که با اجرای طرح خود اتکایی، صرفه جویی قابل ملاحظه ای را در این حوزه شاهد خواهیم بود.

کشت دانه های روغنی بصورت مکانیزه/صرفه جویی 450 میلیون دلاری ارز با افزایش ضریب کشت و فراوری

مهاجر مجری طرح دانه های روغنی در گفت وگو با خبرنگار ، با اشاره به افزایش ضریب واردات دانه های روغنی در دهه های اخیر اظهار کرد: اگرچه میزان خرید خارجی این محصول و واردات آن به نسبت دوران پیش از انقلاب افزایش یافته است، اما نباید این واقعیت را نادیده انگاشت که علت اصلی بالا رفتن ضریب واردات این محصول به رشد قابل توجه جمعیت و افزایش میزان مصرف روغن در کشور باز می شود (به واقع با تغییر ذائقه مصرف و رشد جمعیت از 36 میلیون نفر به بیش از 80 میلیون نفر، به تبع ضریب واردات نیز تشدید شده است).

وی اضافه کرد: افزایش ضریب مصرف مرغ و گوشت نیز باعث افزایش میزان واردات دانه ای روغنی شده، زیرا بخش قابل توجهی از تغذیه طیور و دام به محصول مذکور وابسته است.

مهاجر گفت: با اجرا و پیاده سازی بعضی طرح ها با هدف افزایش میزان فراوری حدود 450 میلیون دلار صرفه جویی ارزی حاصل شده است.

البته در دهه ها و سالیان اخیر شاهد حصول دستاورد هایی نیز در این عرصه بوده ایم که با نگاه واقع بینانه و رعایت انصاف، باید به موفقیت های به دست آمده نیز اشاره شود.

مشاور وزیر جهاد کشاورزی و مجری طرح دانه های روغنی درباره دستاورد های مذکور اظهار کرد: در بخش صنعت دانه های روغنی، تعداد کارخانه های روغن کشی به میزان چهار برابر و میزان ظرفیت کارخانه های روغنی نیز بیش از 3 برابر رشد داشته است.

وی در ادامه با تاکید بر اهمیت کشت و فراوری کلزا در میان دانه های روغنی گفت: روغن با کیفیت، اصلاح خاک و پایداری فراوری غلات به ویژه گندم از ویژگی های شاخص این محصول خاص به شمار می رود و با در نظر دریافت خشکسالی دو دهه اخیر این واقعیت عیان می شود که عملا امکان کشت هیچ محصولی در تناوب با گندم به غیر از کلزا وجود ندارد.

مهاجر توضیح داد: امکان کشت مکانیزه در تمامی مراحل فراوری دانه های روغنی از دیگر دستاورد های مهم نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران طی 40 سال اخیر محسوب می شود که این امکان در دوران پیش از انقلاب وجود نداشت و به واقع، با کوشش ها و برنامه ریزی های صورت گرفته تمامی مراحل کاشت، داشت و برداشت در کشور به تکنولوژی روز جهان تجهیز شده است.

اشتغالزایی در مناطق فقیر نشین، موفقیتی دیگر در سایه کشت دانه های روغنی

بدون تردید، توسعه فرصت های شغلی یکی از ضروریات جدی و اولویت دار کشور در شرایط فعلی محسوب می شود، مولفه ای که با حصول آن، بسیاری از نارسایی های مالی مرتفع و از بروز بخش قابل توجهی از ناهنجاری های اجتماعی جلوگیری می شود.

در این میان، پیاده سازی طرح کشت دانه های روغنی در مناطق فقیر نشین، فرصت و بستر مناسبی را برای ایجاد و توسعه فرصت های شغلی، به ارمغان آورده است.

مهاجر در این خصوص به خبرنگار می گوید: به واسطه فراوری گلرنگ به عنوان منبعی دیگر در فراوری روغن، فرصت های شغلی مناسبی در مناطق محروم و کم برخوردار ایجاد شده است.

به واقع، با افزایش ضریب کشت و فراوری این محصول، موفقیت های متعددی در عرصه های گوناگون مالی به دست می آید که می توان آن را به معادله ای بُرد بُرد در بخش های گوناگون توصیف و تشبیه کرد.

تعریف استراتژی هدفمند و هوشمندانه، ضرورت مقابله با جنگ مالی دشمن

بدون تردید، در شرایطی که شاهد جنگ مالی دشمنان و معاندان کشور، با مردم و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران هستیم، تعریف و طراحی استراتژی های سازنده با بهره وری و دستاورد های حداکثری، ضرورتی اجتناب ناپذیر به شمار می رود که کشت دانه های روغنی یکی از نمونه ها و مصادیق این طرح ها و استراتژی ها به شمار می رود.

فعالیتی که علاوه بر تامین احتیاج داخلی، کاهش واردات و وابستگی به کشور های دیگر را در پی خواهد داشت و به تبع آن با صرفه جویی ارزی، از ضریب فشار و اختلال در فرآیند طبیعی حرکت مالی کشور کاسته خواهد شد.

توسعه فرصت های شغلی دستاورد دیگری است که به مدد فعالیت در این حوزه کسب می شود و مجموعه این دستاوردها، مقاومت پذیری اقتصاد کشور را افزون تر و عبور از چالش ها و موانع و مسائل مالی را سهل تر می کند.

امید آن می رود با سعی، کوشش و اتخاذ تدابیر هوشمندانه، به چنان موفقیتی در فراوری دانه های روغنی نائل شویم که نه تنها پرچم خودکفایی در تامین دانه های روغنی همچون بسیاری از عرصه های دیگر برافراشته شود، بلکه صادرات دانه های روغنی از ایران به کشور ها و بازار های هدف خارجی نیز، محقق شود، امری که قطعا با برنامه ریزی هدفمند و هوشمندانه قابل حصول خواهد بود.

گزارش از ناصر رمضانی